Inhoudsopgave
Het oude Egypte besloeg bijna 3000 jaar. Om de eb en vloed van deze levendige beschaving beter te begrijpen, introduceerden egyptologen drie clusters, waarbij deze enorme tijdsperiode eerst werd opgedeeld in het Oude Rijk, vervolgens in het Middenrijk en ten slotte in het Nieuwe Rijk.
In elke periode kwamen dynastieën op en gingen ze ten onder, werden epische bouwprojecten gestart, vonden culturele en religieuze ontwikkelingen plaats en bestegen machtige farao's de troon.
Tussen deze tijdperken lagen perioden waarin de rijkdom, macht en invloed van de centrale regering van Egypte afnamen en sociale onrust ontstond. Deze perioden staan bekend als de Tussenperioden.
Inhoudsopgave
Feiten over de drie koninkrijken
- Het Oude Rijk duurde van ca. 2686 tot 2181 v. Chr. en stond bekend als het "Tijdperk van de Piramiden".
- Tijdens het Oude Rijk werden farao's begraven in piramides.
- De Vroegdynastieke Periode onderscheidt zich van het Oude Rijk door de revolutie in de architectuur als gevolg van de kolossale bouwprojecten en hun invloed op de Egyptische economie en sociale cohesie.
- Het Middenrijk liep van ca. 2050 v. Chr. tot ca. 1710 v. Chr. en stond bekend als de "Gouden Eeuw" of "De periode van hereniging" toen de kronen van Opper- en Neder-Egypte werden verenigd.
- Farao's uit het Middenrijk werden begraven in verborgen graven
- Het Middenrijk introduceerde koper- en turkooizenwinning
- De 19e en 20e dynastie van het Nieuwe Rijk (ca. 1292-1069 v. Chr.) wordt ook wel de Ramessideperiode genoemd, naar 11 farao's die deze naam droegen.
- Het Nieuwe Rijk stond bekend als het tijdperk van het Egyptische Rijk of het "Keizertijdperk" toen de territoriale expansie van Egypte, aangedreven door de 18e, 19e en 20e dynastie, haar hoogtepunt bereikte.
- De koninklijke familie van het Nieuwe Rijk werd begraven in de Vallei der Koningen.
- Drie perioden van sociale onrust waarin de centrale regering van Egypte verzwakt was, staan bekend als de Tussenperioden. Ze kwamen voor en direct na het Nieuwe Rijk
Het Oude Koninkrijk
Het Oude Rijk besloeg ongeveer 2686 v. Chr. tot 2181 v. Chr. en omvatte de 3e tot en met de 6e dynastie. Memphis was de hoofdstad van Egypte tijdens het Oude Rijk.
De eerste farao van het Oude Rijk was koning Djoser. Zijn heerschappij duurde van ca. 2630 tot ca. 2611 v. Chr. Djosers opmerkelijke "trappiramide" in Saqqara introduceerde de Egyptische gewoonte om piramides te bouwen als graftombe voor de farao's en hun koninklijke familieleden.
Belangrijke farao's
Opvallende farao's uit het Oude Rijk waren Djoser en Sekhemkhet uit de Derde Dynastie, Snefru, Khufu, Khafre en Menkaura uit de Vierde Dynastie en Pepy I en Pepy II uit de Zesde Dynastie.
Culturele normen in het Oude Rijk
De Farao was de leidende figuur in het oude Egypte. Het was de Farao die het land bezat. Veel van zijn autoriteit ontleende hij ook aan het leiden van succesvolle militaire campagnes in zijn rol als hoofd van het Egyptische leger.
In het Oude Rijk genoten vrouwen veel van dezelfde rechten als mannen. Ze konden land bezitten en schenken aan hun dochters. De traditie stond erop dat een koning trouwde met de dochter van de vorige farao.
De sociale cohesie was groot en het Oude Rijk beheerste de kunst van het organiseren van de enorme arbeidskrachten die nodig waren om kolossale gebouwen zoals de piramides te bouwen. Het bleek ook zeer bedreven in het organiseren en onderhouden van de logistiek die nodig was om deze arbeiders gedurende langere perioden te ondersteunen.
In die tijd waren priesters de enige geletterde leden van de samenleving, want schrijven werd gezien als een heilige handeling. Het geloof in magie en spreuken was wijdverspreid en een essentieel aspect van de Egyptische religieuze praktijk.
Religieuze normen in het Oude Rijk
De farao was de hoofdpriester in het Oude Rijk en men geloofde dat de ziel van de farao na zijn dood naar de sterren migreerde om een god te worden in het hiernamaals.
Zie ook: Wat is de geboortesteen voor 6 januari?Piramides en tombes werden gebouwd op de westelijke oever van de Nijl omdat de oude Egyptenaren de ondergaande zon associeerden met het westen en de dood.
Re, de zonnegodheid en Egyptische scheppergod, was de machtigste Egyptische god in deze periode. Door hun koninklijke graven op de westelijke oever te bouwen, kon de farao gemakkelijker met Re worden herenigd in het hiernamaals.
Elk jaar was de farao verantwoordelijk voor het uitvoeren van heilige rituelen om ervoor te zorgen dat de Nijl zou overstromen, waardoor de landbouw in Egypte in leven bleef.
Epische bouwprojecten in het Oude Rijk
Het Oude Rijk stond bekend als het "Tijdperk van de Piramides" omdat de Grote Piramides van Gizeh, de Sfinx en het uitgebreide mortuariumcomplex in deze tijd werden gebouwd.
De farao Snefru liet de piramide van Meidum ombouwen tot een "echte" piramide door een gladde laag uitwendige bekleding toe te voegen aan het oorspronkelijke ontwerp van de trappiramide. Snefru liet ook de gebogen piramide in Dahshur bouwen.
De 5e dynastie van het Oude Rijk luidde piramides in van kleinere schaal in vergelijking met die van de 4e dynastie. De inscripties die in de muren van de dodentempels uit de 5e dynastie werden gekerfd, vertegenwoordigden echter een bloei van uitmuntende artistieke stijl.
De piramide van Pepi II in Saqqara was het laatste monumentale bouwwerk van het Oude Rijk.
Het Rijk van het Midden
Het Middenrijk liep van ca. 2055 v. Chr. tot ca. 1650 v. Chr. en omvatte de 11e tot en met de 13e dynastie. Thebe was de hoofdstad van Egypte tijdens het Middenrijk.
De farao Mentuhotep II, de heerser van Opper-Egypte, stichtte de dynastieën van het Middenrijk. Hij versloeg de koningen van de 10e dynastie in Neder-Egypte, herenigde Egypte en regeerde van ca. 2008 tot ca. 1957 voor Christus.
Belangrijke farao's
Opvallende farao's uit het Middenrijk waren Intef I en Mentuhotep II uit de 11e dynastie en Sesostris I en Amehemhet III en IV uit de 12e dynastie.
Culturele normen in het Middenrijk
Egyptologen beschouwen het Middenrijk als een klassieke periode van de Egyptische cultuur, taal en literatuur.
Tijdens het Middenrijk werden de eerste funeraire Kistteksten geschreven, bedoeld voor gebruik door gewone Egyptenaren als gids om door het hiernamaals te navigeren. Deze teksten bestonden uit een verzameling magische spreuken om de overledene te helpen de vele gevaren van de onderwereld te overleven.
De literatuur breidde zich uit tijdens het Middenrijk en de oude Egyptenaren schreven populaire mythen en verhalen op, maar ook officiële staatswetten, transacties en externe correspondentie en verdragen.
Als tegenwicht voor deze culturele bloei voerden de farao's van het Middenrijk een reeks militaire campagnes tegen Nubië en Libië.
Tijdens het Middenrijk codificeerde het oude Egypte zijn systeem van districtsgouverneurs of nomarchen. Deze lokale heersers rapporteerden aan de farao, maar vergaarden vaak aanzienlijke rijkdom en politieke onafhankelijkheid.
Religieuze normen in het Middenrijk
Religie doordrong alle aspecten van de oude Egyptische samenleving. De kerngeloven in harmonie en evenwicht vormden een beperking voor het ambt van de farao en benadrukten de noodzaak om een deugdzaam en rechtvaardig leven te leiden om te kunnen genieten van de vruchten van het hiernamaals. De "wijsheidstekst" of "De Instructie van Meri-Ka-Re". gaf ethische richtlijnen voor het leiden van een deugdzaam leven.
De cultus van Amun verving Monthu als beschermgod van Thebe tijdens het Middenrijk. De priesters van Amun vergaarden samen met de andere cultussen van Egypte en de edelen aanzienlijke rijkdom en invloed, die uiteindelijk die van de farao zelf evenaarde tijdens het Middenrijk.
Belangrijke bouwontwikkelingen in het Midden-Koninkrijk
Het mooiste voorbeeld van oude Egyptische architectuur in het Middenrijk is het mortuariumcomplex van Mentuhotep. Het werd gebouwd tegen steile kliffen in Thebe en bestond uit een grote terrastempel versierd met zuilengangen.
Weinig piramides uit het Middenrijk bleken zo robuust als die uit het Oude Rijk en er zijn er maar weinig overgebleven. De piramide van Sesostris II in Illahun en de piramide van Amenemhat III in Hawara zijn echter nog bewaard gebleven.
Een ander mooi voorbeeld van een bouwwerk uit het Middenrijk is het grafmonument van Amenemhat I in El-Lisht. Het diende zowel als residentie en graftombe voor Senwosret I en Amenemhet I.
Naast de piramides en graftombes voerden de oude Egyptenaren ook uitgebreide bouwwerkzaamheden uit om het water van de Nijl naar grootschalige irrigatieprojecten te leiden, zoals de projecten die bij Faiyum zijn ontdekt.
Het nieuwe koninkrijk
Het Nieuwe Rijk besloeg ca. 1550 v. Chr. tot ca. 1070 v. Chr. en omvatte de 18e, 19e en 20e dynastie. Thebe begon als de hoofdstad van Egypte tijdens het Nieuwe Rijk, maar de regeringszetel verhuisde naar Akhetaten (ca. 1352 v. Chr.), terug naar Thebe (ca. 1336 v. Chr.) naar Pi-Ramesses (ca. 1279 v. Chr.) en uiteindelijk terug naar de oude hoofdstad Memphis in ca. 1213.
De eerste farao Ahmose uit de 18e dynastie stichtte het Nieuwe Rijk. Zijn heerschappij duurde van ca. 1550 v. Chr. tot ca. 1525 v. Chr.
Ahmose verdreef de Hyksos van Egyptisch grondgebied en breidde zijn militaire campagnes uit naar Nubië in het zuiden en Palestina in het oosten. Zijn bewind bracht Egypte terug in welvaart, herstelde verwaarloosde tempels en bouwde grafheiligdommen.
Belangrijke farao's
Enkele van de meest stralende farao's van Egypte werden voortgebracht door de 18e dynastie van het Nieuwe Rijk, waaronder Ahmose, Amenhotep I, Thoetmosis I en II, koningin Hatsjepsoet, Achnaton en Toetanchamon.
De 19e dynastie schonk Egypte Ramses I en Seti I en II, terwijl de 20e dynastie Ramses III voortbracht.
Culturele normen in het Nieuwe Rijk
Egypte genoot rijkdom, macht en aanzienlijk militair succes tijdens het Nieuwe Rijk, waaronder heerschappij over de oostkust van de Middellandse Zee.
Portretten van mannen en vrouwen werden levensechter tijdens de heerschappij van koningin Hatsjepsoet, terwijl de kunst een nieuwe visuele stijl omarmde.
Tijdens de controversiële heerschappij van Achnaton werden de leden van de koninklijke familie afgebeeld met licht gebouwde schouders en borsten, grote dijen, billen en heupen.
Religieuze normen in het Nieuwe Rijk
Tijdens het Nieuwe Rijk verwierf het priesterschap macht die nooit eerder was vertoond in het oude Egypte. Veranderende religieuze overtuigingen zagen de iconische Boek van de Doden verving de Kist teksten .
Zie ook: Regering in de MiddeleeuwenDe vraag naar beschermende amuletten, amuletten en talismannen steeg explosief en steeds meer oude Egyptenaren namen begrafenisrituelen over die voorheen alleen waren voorbehouden aan de rijken of de adel.
De controversiële farao Achnaton creëerde 's werelds eerste monotheïstische staat toen hij het priesterschap afschafte en Aton als officiële staatsgodsdienst van Egypte instelde.
Belangrijke ontwikkelingen in de bouw in het nieuwe koninkrijk
Er werden geen piramides meer gebouwd, maar rotsgraven uitgehouwen in de Vallei der Koningen. Deze nieuwe koninklijke begraafplaats was deels geïnspireerd op de prachtige tempel van koningin Hatsjepsoet in Deir el-Bahri.
Ook tijdens het Nieuwe Rijk bouwde farao Amenhotep III de monumentale Kolossen van Memnon.
Twee vormen van tempels domineerden de bouwprojecten van het Nieuwe Rijk: cultustempels en mortuariumtempels.
Cultus tempels werden de "woningen van de goden" genoemd, terwijl mortuarium tempels de cultus van de overleden farao waren en werden aanbeden als de "woningen van miljoenen jaren".
Reflecteren op het verleden
Het oude Egypte besloeg een ongelooflijk lange periode en zag het economische, culturele en religieuze leven van Egypte evolueren en veranderen. Van de "Eeuw van de piramides" van het Oude Rijk tot de "Gouden Eeuw" van het Middenrijk en de "Keizertijd" van het Nieuwe Rijk, de levendige dynamiek van de Egyptische cultuur is hypnotiserend.
