De stad Memphis in het oude Egypte

Volgens de legende stichtte koning Menes (ca. 3150 v. Chr.) Memphis in ca. 3100 v. Chr. Andere overgeleverde documenten schrijven de opvolger van Hor-Aha Menes de bouw van Memphis toe. Er bestaat een mythe dat Hor-Aha Memphis zo bewonderde dat hij de bedding van de rivier de Nijl verlegde om een brede vlakte te creëren voor bouwwerkzaamheden.

De farao's van de Egyptische Vroegdynastie (ca. 3150-2613 v. Chr.) en het Oude Rijk (ca. 2613-2181 v. Chr.) maakten van Memphis hun hoofdstad en regeerden vanuit de stad. Memphis maakte deel uit van het koninkrijk Neder-Egypte. Na verloop van tijd ontwikkelde het zich tot een machtig religieus centrum. Hoewel de inwoners van Memphis een veelheid aan goden aanbaden, bestond de goddelijke triade van Memphis uit de god Ptah, Sekhmet zijn vrouw en hun zoonNefertem.

Memphis, gelegen aan de ingang van de vallei van de rivier de Nijl vlakbij het Gizeh plateau, had oorspronkelijk de naam Hiku-Ptah of Hut-Ka-Ptah of "Huis van de ziel van Ptah", de Griekse naam voor Egypte. Vertaald in het Grieks werd Hut-Ka-Ptah "Aegyptos" of "Egypte". Dat de Grieken het land naar één stad vernoemden, geeft de roem, rijkdom en invloed weer die Memphis uitoefende.

Later stond het bekend als Inbu-Hedj of "Witte Muren" naar de witgeschilderde lemen bakstenen muren. In de periode van het Oude Rijk (ca. 2613-2181 v. Chr.) was het Men-nefer geworden, "de blijvende en mooie", wat de Grieken vertaalden als "Memphis".

Inhoudsopgave

Feiten over Memphis

• Memphis was een van de oudste en invloedrijkste steden van het oude Egypte
• Memphis werd gesticht in ca. 3100 v. Chr. door koning Menes (ca. 3150 v. Chr.), die Egypte verenigde.
• De koningen van de Egyptische Vroegdynastie (ca. 3150-2613 v. Chr.) en het Oude Rijk (ca. 2613-2181 v. Chr.) gebruikten Memphis als hoofdstad van Egypte.
• De oorspronkelijke naam was Hut-Ka-Ptah of Hiku-Ptah, later werd het Inbu-Hedj of "Witte Muren" genoemd.
• "Memphis" is de Griekse versie van het Egyptische woord Men-nefer of "de blijvende en mooie".
• De opkomst van Alexandrië als handelscentrum en de verspreiding van het christendom droegen bij aan het verlaten en verval van Memphis.

Oud Koninkrijk Hoofdstad

Memphis bleef de hoofdstad van het Oude Rijk. Farao Sneferu (ca. 2613-2589 v. Chr.) regeerde vanuit Memphis en begon met de bouw van zijn kenmerkende piramides. Khufu (ca. 2589-2566 v. Chr.), Sneferu's opvolger bouwde de Grote Piramide van Gizeh. Zijn opvolgers, Khafre (ca. 2558-2532 v. Chr.) en Menkaure (ca. 2532-2503 v. Chr.) bouwden hun eigen piramides.

Memphis was in die tijd het centrum van de macht en huisvestte de bureaucratie die nodig was om de middelen en enorme werkkrachten te organiseren en te coördineren die nodig waren om de piramidecomplexen te bouwen.

Memphis bleef zich uitbreiden tijdens het Oude Rijk en de Tempel van Ptah vestigde zich als een vooraanstaand centrum van religieuze invloed met monumenten die in de hele stad ter ere van de god werden gebouwd.

De koningen van de 6e dynastie in Egypte zagen hun macht gestaag afbrokkelen naarmate de grondstoffen schaarser werden en de cultus van Ra samen met de nomarchen van de districten rijker en invloedrijker werden. De eens zo aanzienlijke autoriteit van Memphis nam af, vooral toen droogte resulteerde in een hongersnood die het bestuur van Memphis niet kon verlichten tijdens de regeerperiode van Pepi II (ca. 2278-2184 v. Chr.).Koninkrijk.

Rivaliteit met Thebe

Memphis was de hoofdstad van Egypte tijdens de turbulente Eerste Tussenperiode (ca. 2181-2040 v. Chr.). Overgeleverde documenten geven aan dat Memphis de hoofdstad was tijdens de 7e en 8e dynastie. De hoofdstad van de farao was het enige punt van continuïteit met eerdere Egyptische koningen.

De lokale districtsgouverneurs of nomarchen bestuurden hun districten rechtstreeks zonder centraal toezicht. In de late 8e dynastie of de vroege 9e dynastie verhuisde de hoofdstad naar Herakleopolis.

Toen Intef I (ca. 2125 v. Chr.) aan de macht kwam, werd Thebe gereduceerd tot de status van een regionale stad. Intef I betwistte de macht van de koningen van Herakleopolis. Zijn erfgenamen behielden zijn strategie, totdat Mentuhotep II (ca. 2061-2010 v. Chr.) met succes de koningen van Herakleopolitan overmeesterde en Egypte verenigde onder Thebe.

Memphis bleef een belangrijk cultureel en religieus centrum tijdens het Middenrijk. Zelfs tijdens het verval van het Middenrijk tijdens de 13e dynastie gingen de farao's door met het bouwen van monumenten en tempels in Memphis. Hoewel Ptah overschaduwd werd door de cultus van Amun, bleef Ptah de beschermgod van Memphis.

Memphis tijdens het Nieuwe Rijk van Egypte

Het Middenrijk van Egypte ging over in een ander verdeeld tijdperk dat bekend staat als de Tweede Tussenperiode (ca. 1782-1570 v. Chr.). In deze periode heerste het Hyksos-volk in Avaris over Neder-Egypte. Ze plunderden Memphis op grote schaal en richtten aanzienlijke schade aan de stad aan.

Ahmose I (ca. 1570-1544 v. Chr.) verdreef de Hyksos uit Egypte en stichtte het Nieuwe Rijk (ca. 1570-1069 v. Chr.). Memphis nam zijn traditionele rol als commercieel, cultureel en religieus centrum weer op en vestigde zich als tweede stad van Egypte na de hoofdstad Thebe.

Blijvende religieuze betekenis

Memphis bleef een belangrijk prestige genieten, zelfs nadat het Nieuwe Rijk in verval raakte en de Derde Tussenperiode (ca. 1069-525 v. Chr.) aanbrak. In ca. 671 v. Chr. viel het Assyrische koninkrijk Egypte binnen, waarbij Memphis werd geplunderd en prominente leden van de gemeenschap werden meegenomen naar Nineve, hun hoofdstad.

De religieuze status van Memphis zorgde ervoor dat het herbouwd werd na de invasie van de Assyriërs. Memphis ontpopte zich als een verzetscentrum tegen de Assyrische bezetting en werd verder verwoest door Ashurbanipal tijdens zijn invasie rond 666 voor Christus.

De status van Memphis als religieus centrum werd nieuw leven ingeblazen onder de Saïtische farao's van de 26e dynastie (664-525 v. Chr.). De goden van Egypte, in het bijzonder Ptah, bleven aantrekkelijk voor cultusaanhangers en er werden extra monumenten en heiligdommen gebouwd.

Cambyses II van Perzië veroverde Egypte in ca. 525 v. Chr. en nam Memphis in, dat de hoofdstad werd van de Perzische Egyptische satrapie. In ca. 331 v. Chr. versloeg Alexander de Grote de Perzen en veroverde Egypte. Alexander kroonde zichzelf tot farao in Memphis en associeerde zichzelf met de grote farao's uit het verleden.

De Griekse Ptolemeïsche Dynastie (ca. 323-30 v. Chr.) handhaafde het prestige van Memphis. Ptolemeus I (ca. 323-283 v. Chr.) begroef het lichaam van Alexander in Memphis.

De neergang van Memphis

Toen de Ptolemeïsche dynastie abrupt eindigde met de dood van koningin Cleopatra VII (69-30 v. Chr.) en de annexatie van Egypte door Rome als provincie, werd Memphis grotendeels vergeten. Alexandrië met zijn grote leercentra ondersteund door een welvarende haven kwam al snel naar voren als de basis van Rome's Egyptische administratie.

Toen het christendom zich in de 4e eeuw na Christus uitbreidde, bezochten steeds minder gelovigen in de oude Egyptische heidense riten de majestueuze tempels en oude heiligdommen van Memphis. De neergang van Memphis zette door en toen het christendom in de 5e eeuw na Christus de dominante religie in het hele Romeinse Rijk was geworden, lag Memphis er grotendeels verlaten bij.

Na de Arabische invasie in de 7e eeuw na Christus was Memphis een ruïne. De eens zo kolossale gebouwen werden geplunderd om stenen te vinden voor de fundering van nieuwe gebouwen.

Reflecteren op het verleden

In 1979 werd Memphis door UNESCO toegevoegd aan de Werelderfgoedlijst als een plaats van cultureel belang. Zelfs nadat het zijn rol als hoofdstad van Egypte had opgegeven, bleef Memphis een belangrijk commercieel, cultureel en religieus centrum. Geen wonder dat Alexander de Grote zich hier tot farao van heel Egypte liet kronen.

Kopfoto met dank aan: Franck Monnier (Bakha) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons