Heqet: Egyptische kikkergodin

Godin Heket, ook bekend als Hekat en Heqet, is de Egyptische godin van de vruchtbaarheid en het ontkiemen van graan.

Ze wordt vaak geassocieerd met zwangerschap en bevalling. De betekenis achter haar naam is vaag, maar bronnen geloven dat het is afgeleid van het woord "heqa", wat "heerser" of "scepter" betekent.

Heqet, vaak afgebeeld als een vrouw met het hoofd van een kikker en met messen in haar hand, wordt beschouwd als het symbool van vruchtbaarheid en overvloed.

Dit komt omdat in Egypte, wanneer de rivier de Nijl overstroomt, kikkers uit het niets verschijnen; bijna als bij toverslag, zo wordt geloofd.

Omdat de oude Egyptenaren geen term hebben voor vroedvrouwen die helpen bij bevallingen, worden de priesteressen "de dienaressen van Heqet" genoemd.

Wie is Godin Heqet?

Een oude godin, Heqet, is een van de eerdere cultusbeelden die is geïdentificeerd uit de late Predynastische perioden.

In de late Ptolemeïsche Periode werden tempels gebouwd en aan haar gewijd in Gesy in Boven-Egypte. Heqet staat bekend als de dochter van Ra, de god van de zon, en de belangrijkste god in de Egyptische geschiedenis.

Heqet staat ook bekend als de gemalin van Khnum, de pottenbakkersgod en de god van de schepping.

Zijn rol in de Egyptische mythologie was het beeldhouwen en creëren van het menselijk lichaam met behulp van de modder van de rivier de Nijl.

Khnum is verantwoordelijk voor de vorming van het menselijk lichaam, terwijl Heqet verantwoordelijk is voor het inademen van Ka in een levenloos wezen, waarna het kind in de baarmoeder van de moeder wordt geplaatst.

Samen zijn Khnum en Heqet verantwoordelijk voor de vorming, schepping en geboorte van elk levend wezen in het Egyptische universum.

Er is een beroemde afbeelding in Egypte van Khnum die zijn raderen bewerkt en een nieuw kind vormt terwijl Heqet voor hem knielt en haar messen hanteert, klaar om het kind leven in te blazen.

Heqet: een vroedvrouw en psychopomp

Binnen de Egyptische Mythologie staat Heqet bekend als vroedvrouw en gids voor de dood, ook wel psychopomp genoemd.

In het verhaal van de drieling wordt Heqet afgebeeld als vroedvrouw. Hier worden Heqet, Isis en Meskhenet door Ra naar de kraamkamer van de koninklijke moeder, Ruddedet, gestuurd.

Ze krijgen de taak om haar te helpen bij de geboorte van de drieling die voorbestemd is om farao te worden.

Vermomd als dansende meisjes zetten de godinnen voet in het paleis. Heqet bespoedigt de geboorte van de tweeling terwijl Isis hen namen geeft en Meskhenet hun toekomst voorspelt.

In dit verhaal wordt Heqet afgebeeld met ivoren toverstokken als een meslaskikker. Deze toverstokken zien eruit als boemerangvormige voorwerpen, niet als moderne messen.

De ivoren toverstokken worden in rituelen gebruikt om beschermende energie aan te trekken in moeilijke of gevaarlijke tijden.

Ze worden ook geassocieerd met de grenstijd van de bevalling, wanneer het kind en de moeder beide kwetsbaar zijn voor negatieve krachten.

Het was gebruikelijk voor zwangere vrouwen om amuletten met afbeeldingen van godin Heqet te dragen voor bescherming.

Tijdens het Middenrijk werden ivoren messen en klepels ook gegraveerd met de naam van de godin, zodat vrouwen het kwaad konden afweren als ze bevielen.

Heqet: de opstandeling

Kikkers hebben een magische connectie met de spirituele wereld van de Egyptenaren. Spontaan gegenereerd door de modder die achterbleef na de overstromingen van de Nijl, symboliseren de hiërogliefen van het kikkervisje ook het getal 100.000.

Dit wordt geassocieerd met overvloed en geboorte. De hiëroglief van het kikkervisje wordt echter gebruikt naast de zin "Ankh Wajet Seneb".

Dit staat voor "de herhaling van het leven", een concept van wedergeboorte en het hiernamaals.

In de mythe van Osiris stond Heqet aan de rand van zijn doodskist en blies leven in de koning zodat hij uit de dood kon herrijzen.

Heqet fungeerde als de goddelijke vroedvrouw bij zijn wedergeboorte en stond de koning toe om terug te keren naar de Koning van de Onderwereld.

Tijdens de begrafenisceremonie werden kikkervormige amuletten doorgegeven in de hoop dat Heqet zou helpen bij hun wedergeboorte in het hiernamaals.

Net zoals Khnum het fysieke lichaam creëerde, helpt Heqet zielen om het te betreden. Net zoals de wedergeboorte van een fysiek lichaam, worden Heqet's messen gebruikt om de bindende koorden te verbreken.

Als de dood komt, snijdt Heqet de banden door die het leven op de ziel legt en houdt de wacht om het lichaam naar het hiernamaals te begeleiden.

Heqets cultus was actief tijdens de Vroegdynastieke periode en haar naam werd door de prins van de Tweede Dynastie, Nisu-Heqet, als de zijne aangenomen.

Godin Heqet was een belangrijke godheid in het Egyptische leven, vooral voor Egyptische vrouwen, waaronder koninginnen, burgers, vroedvrouwen, moeders en zwangere vrouwen.

Referenties :

1. //www.researchgate.net/publication/325783835_Godess_Hekat_Frog_Diety_in_Ancient_Egypt
2. //ancientegyptonline.co.uk/heqet/#:~:text=Heqet%20(Heqat%2C%20Heket)%20was,het%20hoofd%20van%20een%20kikker.&text=Heqet%20houdt%20een%20ankh%20(symboliserend,zuigeling%20Hatshepsut%20en%20haar%20ka
3. //www.touregypt.net/featurestories/heqet.htm

Koptekstafbeelding met dank aan: Olaf Tausch afgeleid werk: JMCC1 / CC BY