අන්තර්ගත වගුව
අද, ඉහළ ඊජිප්තුවේ ලක්සෝර් සහ අස්වාන් අතර පිහිටි එඩ්ෆු දේවාලය මුළු ඊජිප්තුවේම ඇති ඉතාම ලස්සන හා හොඳින්ම සංරක්ෂණය කර ඇත. Horus පන්සල ලෙසද හැඳින්වෙන, එහි සුවිශේෂී ලෙස හොඳින් සංරක්ෂණය කර ඇති ශිලා ලේඛන මගින් ඊජිප්තු විද්‍යාඥයින්ට පුරාණ ඊජිප්තුවේ දේශපාලන සහ ආගමික අදහස් පිළිබඳ විශිෂ්ට අවබෝධයක් ලබා දී ඇත.
ඔහුගේ උකුස්සා ස්වරූපයෙන් දැවැන්ත හෝරස් ප්‍රතිමාවක් අඩවියේ නම පිළිබිඹු කරයි. එඩ්ෆු දේවාලයේ ඇති ශිලා ලේඛන සනාථ කරන්නේ එය සාමාන්‍යයෙන් උකුස්සෙකුගේ හිස ඇති මිනිසෙකු විසින් නිරූපණය කරන ලද පුරාණ ඊජිප්තුවේ පූජනීය උකුස්සා වන හෝරස් බෙඩෙටි දෙවියන්ට කැප කර ඇති බවයි. ප්‍රංශ පුරාවිද්‍යාඥයෙකු වන ඔගස්ටේ මැරියට් 1860 ගණන්වලදී විහාරස්ථානයේ වැලි සහිත සොහොන්ගැබෙන් කැණීම් කරන ලදී.
පටූණූ වගුව
එඩ්ෆු විහාරය පිළිබඳ කරුණු
- 6>එඩ්ෆු දේවාලය ටොලමියානු රාජවංශය තුළ ඉදිකරන ලද අතර ක්රි. ක්රි.පූ. 237 සහ ක්රි. ක්රි.පූ 57.
- එය කැප කරන ලද්දේ හෝරස් බෙඩෙටි දෙවියන්ටය, පුරාණ ඊජිප්තුවේ පූජනීය උකුස්සා උකුස්සෙකුගේ හිසක් ඇති මිනිසෙකු විසින් නිරූපණය කරන ලදී
- ඔහුගේ උකුස්සා ස්වරූපයෙන් හෝරස්ගේ දැවැන්ත ප්‍රතිමාවක් දේවමාළිගාවේ ආධිපත්‍යය දරයි.
- හෝරස් දේවාලය ඊජිප්තුවේ සම්පූර්ණයෙන්ම සංරක්ෂණය කරන ලද දේවාලයයි
- කාලයත් සමඟ නයිල් ගංවතුරෙන් ඇති වූ අවසාදිතයෙන් මෙම දේවමාළිගාව ගිලී ගිය නිසා 1798 වන විට දැකගත හැකි වූයේ අලංකාර දේවාල කුළුණු වල මුදුන පමණි. .
ඉදිකිරීම් අදියර
එඩ්ෆු විහාරය අදියර තුනකින් ඉදිකර ඇත:
- පළමු අදියරට මුල් විහාරය ඇතුළත් විය. ගොඩනැඟීම, සෑදෙනකුළුණු ශාලාවක්, තවත් කුටි දෙකක්, අභයභූමියක් සහ පැති කුටි කිහිපයක් ඇතුළුව දේවමාළිගාවේ න්‍යෂ්ටිය. ටොලමි III විසින් ක්රි.ව. 237 ක්රි.පූ. වසර 25 කට පමණ පසු, ප්‍රධාන එඩ්ෆු දේවාල ගොඩනැගිල්ල ක්‍රිපූ 212 අගෝස්තු 14 වන දින නිම කරන ලදී, එනම් ටොලමි IV සිංහාසනයේ දසවන වසරයි. ටොලමි VII ගේ පාලනයේ පස්වන වර්ෂයේදී, වස්තූන් කිහිපයකට අමතරව, දේවමාළිගාවේ දොරවල් සවි කරන ලදී.
- දෙවන අදියරේදී බිත්ති ශිලා ලේඛන වලින් සරසා ඇත. සමාජ අසහනය හේතුවෙන් ඇති වූ අක්‍රිය කාල පරිච්ඡේදයන් හේතුවෙන් වසර 97 කට ආසන්න කාලයක් දේවමාළිගාවේ වැඩ කටයුතු කරගෙන ගියේය.
- තුන්වන අදියරේදී කුළුණු ශාලාව සහ ඉදිරිපස ශාලාව ඉදිකිරීම සිදු විය. මෙම අදියර ආරම්භ වූයේ IX ටොලමිගේ පාලන සමයේ 46 වැනි වර්ෂයේදීය.
වාස්තු විද්‍යාත්මක බලපෑම්
හෝරස් දේවාලයට එහි ඉදිකිරීම් අදියර සම්පූර්ණ කිරීමට වසර 180කට ආසන්න කාලයක් අවශ්ය බව සාක්ෂිවලින් පෙනී යයි. පන්සල් භූමියේ ගොඩනැඟීම ආරම්භ වූයේ ටොලමි III යුවර්ජෙට්ස් යටතේ ක්රි.ව. 237 ක්රි.පූ. ශිලා ලේඛන අනුව එය අවසානයේ ක්රි.ව. ක්රි.පූ. 57.
එඩ්ෆු දේවාලය ඉදිකර ඇත්තේ පුරාණ ඊජිප්තුවරුන් විසින් හෝරස් සහ සෙත් අතර වීර කාව්‍යමය සටනට සම්බන්ධ යැයි විශ්වාස කළ භූමියක මුදුනේ ය. උතුරු-දකුණු අක්ෂයක් මත දිශානුගතව, හෝරස් දේවාලය පෙරදිග-බටහිර දිශානතියක් ඇති බව පෙනෙන පෙර විහාරස්ථානයක් ප්‍රතිස්ථාපනය කළේය.
බලන්න: ගීසාහි මහා ස්පින්ක්ස්මෙම විහාරස්ථානය ටොලමියානු සම්භාව්‍ය ඊජිප්තු වාස්තුවිද්‍යාත්මක ශෛලියක සම්ප්‍රදායික අංග ප්‍රදර්ශනය කරයි.ග්රීක සූක්ෂ්මතා. මෙම තේජාන්විත දේවාලය දිව්‍යමය දේවස්ථාන තුනේ හදවතෙහි පිහිටා ඇත: හෝරස් ඔෆ් බෙහ්ඩෙට්, හතෝර් සහ හෝර්-සාමා-ටවි ඔවුන්ගේ පුත්‍රයා.
මහල සැලැස්ම
එඩ්ෆු දේවාලය සමන්විත වේ. ප්‍රාථමික පිවිසුම, මළුව සහ දේවාලය. මාමිසි ලෙසද හැඳින්වෙන උපන් නිවස ප්‍රාථමික පිවිසුමට බටහිර දෙසින් පිහිටා ඇත. මෙහිදී, සෑම වසරකම හෝරස් සහ පාරාවෝගේ දිව්‍යමය උපත වෙනුවෙන් ඔටුනු පැළඳීමේ උත්සවය පැවැත්විණි. මාමිසි ඇතුළත මාතෘත්වයේ, ආදරයේ සහ ප්‍රීතියේ දේවතාවිය වන හතෝර් විසින් අධීක්‍ෂණය කරන ලද හෝරස්ගේ ස්වර්ගීය උපත පිළිබඳ කථාන්තරය පවසන පින්තූර කිහිපයක්, අනෙකුත් උපත් දෙවිවරුන් සමඟ ඇත.
නිසැකවම හෝරස්ගේ දේවාලයේ අත්සන වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ වේ. දේවමාළිගාවේ දොරටුව අසල ස්මාරක කණු. Horus ට ගෞරවයක් වශයෙන් VIII ටොලමි රජු තම සතුරන් පරාජය කිරීමේ උත්සවාකාර යුධ දර්ශන සමඟින් කොටා ඇති කුළුණු කුළුණ මීටර් 35 (අඩි 118) අහසට නැඟී ඇති අතර, ඒවා ඉතිරිව ඇති උසම පැරණි ඊජිප්තු ව්‍යුහය බවට පත් කරයි.
බලන්න: පිහාටු සංකේතය (ඉහළම අර්ථ 18)ප්‍රාථමික පිවිසුම හරහා ගමන් කරයි. සහ දැවැන්ත කුළුණු අතර අමුත්තන්ට විවෘත මළුවක් හමු වේ. අලංකාර කරන ලද අගනගර මළුවෙහි කුළුණු මුදුනේ ඇත. මළුව පසුකර ඇත්තේ හයිපෝස්ටයිල් ශාලාවක්, පූජා මළුව. හෝරස්ගේ ද්විත්ව කළු කළුගල් ප්‍රතිමා මළුව අලංකාර කරයි.
එක් ප්‍රතිමාවක් අඩි දහයක් ගුවනට විහිදේ. අනෙක් ප්‍රතිමාව එහි පාදවලින් කපා දමා බිම වැතිරී ඇත.
දෙවන, සංයුක්ත හයිපෝස්ටයිල් ශාලාව,උත්සව ශාලාව පළමු ශාලාව පසු කර ඇත. විහාරස්ථානයේ ඉතිරිව ඇති පැරණිතම කොටස මෙන්න. ඔවුන්ගේ බොහෝ උත්සව වලදී, පුරාණ ඊජිප්තුවරුන් සුවඳ දුම්වලින් ශාලාව සුවඳ ගන්වා මල්වලින් සරසා ඇත.
උත්සව ශාලාවේ සිට, අමුත්තන් පූජා ශාලාවට ගමන් කරයි. මෙහිදී හෝරස්ගේ දිව්‍යමය රූපය හිරුගේ ආලෝකය සහ තාපය නැවත ප්‍රබෝධමත් කිරීම සඳහා වහලයට ප්‍රවාහනය කරනු ලැබේ. පූජා කිරීමේ ශාලාවේ සිට, අමුත්තන් සංකීර්ණයේ අති පූජනීය කොටස වන අභ්‍යන්තර අභයභූමිය වෙත ගමන් කරයි.
පුරාණ කාලයේ, අභයභූමියට ඇතුළු වීමට අවසර තිබුණේ උත්තම පූජකයාට පමණි. අභයභූමිය Nectanebo II ට කැප කරන ලද ඝන කළු කළුගල් කුට්ටියකින් කැටයම් කරන ලද සිද්ධස්ථානයකි. මෙහි සහන මාලාවක් පෙන්නුම් කරන්නේ ටොලමි IV ෆිලෝපේටර් හෝරස් සහ හතෝර්ට නමස්කාර කරන ආකාරයයි.
විශේෂ අවස්ථා
- පයිලෝනය දැවැන්ත කුළුණු දෙකකින් සමන්විත වේ. හෝරස් දෙවියන් සංකේතවත් කරන විශාල ප්‍රතිමා දෙකක් කුළුණ ඉදිරිපිට සිටගෙන සිටියි
- මහා ද්වාරය එඩ්ෆු දේවාලයේ ප්‍රධාන දොරටුවයි. එය කිහිරි ලීයෙන් සාදන ලද අතර, රන් හා ලෝකඩ ඔබ්බවා, හෝරස් බෙඩෙටි දෙවියන් නියෝජනය කරන පියාපත් සහිත හිරු තැටියකින් ඉහළින්
- වාර්ෂික ගංවතුර පැමිණීම පුරෝකථනය කිරීම සඳහා නයිල් ගඟේ ජල මට්ටම මැනීමට භාවිතා කරන නිලෝමීටරයක් දේවමාළිගාවේ අඩංගු වේ.
- මාලිගාවේ අති පූජනීය කොටස වූයේ අතිශුද්ධස්ථානයයි. මෙහි ඇතුළු විය හැක්කේ රජුට සහ ලොකු පූජකයාට පමණි
- පළමු රැඳවුම් කුටිය වූයේ දේවමාළිගාවේ පූජාසනය ය.දෙවිවරුන්ට පුද පූජා ඉදිරිපත් කරන ලදී
- හිරු මළුවෙහි ඇති ශිලා ලේඛනවල දවල් පැය 12 තුළ නට් ඇගේ සූර්ය බාර්ක් මත ගමන් කරන ආකාරය පෙන්වයි
අතීතය ආවර්ජනය කරමින්
එඩ්ෆු දේවාලයෙන් හමුවූ ශිලා ලේඛන ටොලමියානු යුගයේ පුරාණ ඊජිප්තුවේ සංස්කෘතික හා ආගමික විශ්වාසයන් පිළිබඳ සිත් ඇදගන්නාසුළු අවබෝධයක් සපයයි.
ශීර්ෂ රූපය අනුග්‍රහය: Ahmed Emad Hamdy [CC BY-SA 4.0], Wikimedia Commons
හරහා