Hvers vegna fóru víkingar frá Norður-Ameríku?

Víkingarnir hafa verið hluti af mannkynssögunni um aldir og sett óafmáanlegt mark á marga menningu og staði. Samt er ein ráðgáta sem hefur lengi brugðist sagnfræðingum hvers vegna þeir yfirgáfu Norður-Ameríku.

Frá norrænum nýlendum þeirra á Grænlandi til vestrænna landnema nálægt L'Anse aux Meadows, Nýfundnalandi og Labrador-ströndinni er mörgum ósvarað spurningum um brottför þeirra.

Hins vegar hafa nýlegar fornleifauppgötvanir varpað ljósi á þessa langvarandi spurningu og sérfræðingar geta nú komið með nokkrar forvitnilegar kenningar um hvers vegna víkingar og norrænir Grænlendingar fóru.

The Ástæðurnar eru loftslagsbreytingar, hörku landslag og átök við staðbundna ættbálka.

Efnisyfirlit

Norður-Ameríkubyggð á Grænlandi

Norðlenska landnám Grænlands og meginlands Norður-Ameríku er ein frægasta saga könnunar fyrir Kólumbus.

Eins og Kólumbus uppgötvaði Ameríku, uppgötvaði Leif Erikson og byggði fyrstu víkingabyggðina á Grænlandi. Víkingaútrásin var möguleg – þökk sé háþróaðri sjómennsku þeirra – sem gerði þeim kleift að þrauka hið sviksamlega vatn í Norður-Atlantshafi.

Norðlenska Grænlandsbyggðin hófst um 985 e.Kr. þegar Eirik Þorvaldsson sigldi vestur frá Íslandi og landaði fyrst. og settist að á Grænlandi. Aðrir norrænir landnámsmenn fylgdu honum fljótlega og yfiraldir blómstraði þessi byggð, með blómlegu bænda- og fiskisamfélagi komið á fót.

Íslendingasögurnar segja frá því hvernig þessir landnámsmenn komust allt vestur til Nýfundnalands í leit að gulli og silfri. Hins vegar eru engar vísbendingar um að þeir hafi nokkurn tíma hitt frumbyggja Ameríku eða settist að á meginlandi Norður-Ameríku.

Staðfestar norrænir staðir finnast í dag á Grænlandi og austur-kanadíska staði eins og Meadows. Norrænar sögur lýsa kynnum við frumbyggja Ameríku á því sem nú er þekkt sem Baffin-eyjar og á vesturströnd Kanada.

Nationalmuseet – Þjóðminjasafn Danmerkur frá Danmörku, CC BY-SA 2.0, í gegnum Wikimedia Commons

Byggðir við L'Anse aux Meadows

Þessi víkingabyggð uppgötvaði norska landkönnuðinn Helge Ingstad í 1960 og var fyrst hernumið um 1000 e.Kr., en það stóð hugsanlega í nokkra áratugi áður en það var yfirgefið. [1]

Talið er að þessi byggð hafi verið grunnur til könnunar neðar á kanadísku ströndinni, en hvers vegna hún var yfirgefin hefur verið óljóst.

Það voru fáir firðir meðfram þessari strandlengju, gera þeim erfitt fyrir að finna höfn við hæfi. Við lendingu hittu þeir frumbyggja sem kallast Beothuks, sem áttu síðar eftir að gegna mikilvægu hlutverki í sögum þeirra.

Fyrir utan veru víkinga á Grænlandi er þetta eina staðfesta norræna staðurinn í þessusvæði.

Austurbyggð á Baffin-eyju

Norrænir landkönnuðir myndu síðar dreifa sér frá þessum stað til Baffin-eyja og hugsanlega enn lengra vestur með strönd Kanada.

Samkvæmt norrænum sögum kannaði Leifur Eriksson, sonur Noregskonungs, svæði sem þeir kölluðu Vinland (sem gæti hafa verið í Nýja-Englandi í dag) og fann villt vínber, flata steina og járnverkfæri. .

Samskipti Norðurlandabúa og frumbyggja Ameríku voru oft fjandsamleg, eins og lýst er í Íslendingasögunum, og því er ólíklegt að neinar byggðir hefðu myndast handan Nýfundnalands.

Vesturbyggð

Um miðja 14. öld höfðu allar norrænar byggðir verið yfirgefnar. Ómögulegt er að vita hvað olli hnignun þessara nýlendna.

Oscar Wergeland, Public domain, í gegnum Wikimedia Commons

Þekktasta norræna landnámið var staðsett nálægt L'Anse aux Meadows, sem talið er að hafi verið hernumið kl. að minnsta kosti nokkra áratugi. Þessi síða veitti norrænum landnámsmönnum aðgang að verðmætum auðlindum eins og hafís, rostungstönnum og timbri sem hægt var að nota eða selja á evrópskum mörkuðum. [2]

Hins vegar er líklegt að loftslagsbreytingar og minnkandi auðlindir, eins og fílabein úr rostungum, hafi spilað inn í.

Víkingarnir voru fyrstu Evrópumenn til að kanna og setjast að í Norður-Ameríku, enlandnám þeirra stóð ekki. Engu að síður skildu þeir eftir sig varanlega arfleifð í norður-amerískri menningu með sögum sínum af könnun og uppgötvunum, sem enn er fagnað í dag.

Loftslagsbreytingar og litla ísöld

Ein möguleg ástæða fyrir því að víkingarnir vinstri Norður-Ameríka er vegna loftslagsbreytinga, sérstaklega á tímabilinu sem kallast litla ísöld (1400-1800 e.Kr.).

Á þessum tíma lækkaði meðalhiti á Grænlandi og í Evrópu verulega, sem gæti hafa valdið samdráttur í auðlindum eins og fiski og timbri sem nauðsynlegur er fyrir norrænu landnámsmennina til að lifa af.

Þetta hefði getað neytt þá til að yfirgefa byggð sína á Grænlandi og L'Anse aux Meadows og skilja aðeins eftir litlar byggðir á Baffin-eyjum. [3]

Þó að landnám þeirra hafi ekki enst, opnuðu þeir ný landamæri fyrir Evrópubúa og kynntu þeim allt aðra menningu.

Truflun á viðskiptum og auðlindum

Önnur möguleg ástæða fyrir því að víkingarnir fóru frá Norður-Ameríku var truflun á viðskiptum og auðlindum. Með uppgangi Evrópu á miðöldum þurftu víkingakaupmenn að keppa við stærri evrópsk stórveldi um aðgang að auðlindum eins og fiski, uppskeru timbri og málmgrýti.

Þetta gæti hafa neytt þá til að draga úr starfsemi sinni á Norðurlandi. Ameríku eða yfirgefa byggðir sínar alfarið vegna skorts á arðbærum viðskiptaleiðum.

Trúarleg og menningarlegMismunur

Peter Nicolai Arbo, Public domain, via Wikimedia Commons

Norrænu landnámsmennirnir gætu einnig hafa verið hraktir út af trúarlegum og menningarlegum mismun. Innfæddir Bandaríkjamenn sem þeir hittu höfðu sínar sérstöku skoðanir og gildi, sem kunna að hafa farið í berhögg við heimsmynd þeirra.

Þetta gæti hafa leitt til skorts á trausti milli hópanna tveggja og að lokum til átaka.

Innri þættir innan norrænu byggðanna gætu einnig hafa átt þátt í hnignun þeirra. Vegna skorts á auðlindum og fjandsamlegs landslags gætu landnámsmenn ekki getað haldið sér uppi eða stækkað íbúa sína.

Aðrir þættir

Auk loftslagsbreytinga, truflunar á viðskiptum og menningarmun. , það kann að hafa verið aðrir þættir sem leiddu til hnignunar norrænna byggða í Norður-Ameríku. Þetta gætu falið í sér breytingar á hagkerfi heimsins eða pólitíska valdavirkni, sjúkdóma og hungursneyð og náttúruhamfarir eins og þurrka eða flóð.

Niðurstaða

Þó að norrænu landnemabyggðirnar í Norður-Ameríku hafi verið skammlífar, þau eru enn mikilvægur hluti af sögunni sem tímabil könnunar og uppgötvana sem mótaði menningarlandslagið sem við þekkjum í dag.

Fornleifafræðilegar vísbendingar benda til þess að það gæti hafa verið vegna samsetningar þátta, þar á meðal breytinga á loftslagi, truflunar af verslun ogauðlindir, fjandsamleg samskipti við staðbundna frumbyggjaættbálka og fleira. Á endanum mun hin sanna ástæða brotthvarfs þeirra líklega vera óþekkt.

En samt eru arfleifð þeirra og sögur í sameiginlegu minni okkar og eru áminning um ótrúlega afrek sem forfeður okkar hafa áorkað í leit sinni að uppgötvun.