Dlaczego wikingowie opuścili Amerykę Północną?

Wikingowie są częścią historii ludzkości od wieków, pozostawiając niezatarty ślad w wielu kulturach i miejscach. Jednak jedną z tajemnic, która od dawna wprawia historyków w zakłopotanie, jest to, dlaczego opuścili Amerykę Północną.

Od ich nordyckich kolonii na Grenlandii po ich zachodnią osadę w pobliżu L'Anse aux Meadows, Nowej Fundlandii i wybrzeża Labradoru, istnieje wiele pytań bez odpowiedzi związanych z ich odejściem.

Jednak ostatnie odkrycia archeologiczne rzuciły światło na to długotrwałe pytanie, a eksperci mogą teraz zaoferować kilka intrygujących teorii na temat tego, dlaczego Wikingowie i nordyccy Grenlandczycy opuścili Grenlandię.

Powodem są zmiany klimatyczne, trudny teren i konflikty z lokalnymi plemionami.

Spis treści

Osadnictwo północnoamerykańskie na Grenlandii

Zasiedlenie Grenlandii i kontynentalnej części Ameryki Północnej przez ludy nordyckie to jedna z najsłynniejszych historii eksploracji przed Kolumbem.

Podobnie jak Kolumb odkrył Amerykę, Leif Erikson odkrył i założył pierwszą osadę Wikingów na Grenlandii. Ekspansja Wikingów była możliwa dzięki ich zaawansowanej technologii morskiej, która pozwoliła im pokonać zdradzieckie wody północnego Atlantyku.

Osadnictwo nordyckie na Grenlandii rozpoczęło się około 985 r. n.e., kiedy to Eirik Thorvaldsson popłynął na zachód z Islandii i po raz pierwszy wylądował i osiedlił się na Grenlandii. Inni nordyccy osadnicy wkrótce podążyli za nim, a na przestrzeni wieków osada rozkwitła, tworząc dobrze prosperującą społeczność rolniczą i rybacką.

Islandzkie sagi opowiadają o tym, jak ci osadnicy dotarli na zachód aż do Nowej Fundlandii w poszukiwaniu złota i srebra. Nie ma jednak dowodów na to, że kiedykolwiek spotkali rdzennych Amerykanów lub osiedlili się na kontynencie Ameryki Północnej.

Potwierdzone stanowiska nordyckie znajdują się dziś na Grenlandii i we wschodnich miejscach Kanady, takich jak Meadows. Sagi nordyckie opisują spotkania z rdzennymi Amerykanami na terenach znanych obecnie jako Wyspy Baffina i na zachodnim wybrzeżu Kanady.

Nationalmuseet - Duńskie Muzeum Narodowe, CC BY-SA 2.0, za pośrednictwem Wikimedia Commons

Osady w L'Anse aux Meadows

Ta osada Wikingów została odkryta przez norweskiego odkrywcę Helge Ingstada w 1960 roku i po raz pierwszy została zajęta około 1000 roku n.e., trwając prawdopodobnie przez kilka dekad, zanim została opuszczona [1].

Uważa się, że osada ta była bazą wypadową do dalszych poszukiwań na kanadyjskim wybrzeżu, ale powód jej porzucenia pozostaje niejasny.

Na tym odcinku wybrzeża znajdowało się niewiele fiordów, co utrudniało im znalezienie odpowiedniego portu. Po wylądowaniu napotkali rdzennych mieszkańców zwanych Beothuks, którzy później odegrali ważną rolę w ich sagach.

Oprócz obecności Wikingów na Grenlandii, jest to jedyne potwierdzone nordyckie miejsce w tym regionie.

Wschodnia osada na Ziemi Baffina

Później nordyccy odkrywcy rozprzestrzenili się z tego miejsca na Wyspy Baffina, a być może nawet dalej na zachód wzdłuż wybrzeża Kanady.

Według nordyckich sag, Leif Eriksson, syn norweskiego króla, zbadał region zwany Vinland (który mógł znajdować się w dzisiejszej Nowej Anglii) i znalazł dzikie winogrona, płaskie kamienie i żelazne narzędzia.

Stosunki między ludami nordyckimi a rdzennymi Amerykanami były często wrogie, jak opisano w islandzkich sagach, więc jest mało prawdopodobne, aby jakiekolwiek osady powstały poza Nową Fundlandią.

Western Settlement

Do połowy XIV wieku wszystkie nordyckie osady zostały opuszczone. Nie wiadomo, co spowodowało upadek tych kolonii.

Oscar Wergeland, domena publiczna, za pośrednictwem Wikimedia Commons

Najbardziej znana osada nordycka znajdowała się w pobliżu L'Anse aux Meadows, która prawdopodobnie była zamieszkana przez co najmniej kilkadziesiąt lat. Miejsce to dało nordyckim osadnikom dostęp do cennych zasobów, takich jak lód morski, kły morsów i drewno, które można było wykorzystać lub sprzedać na rynkach europejskich [2].

Jest jednak prawdopodobne, że pewną rolę odegrały zmiany klimatyczne i malejące zasoby, takie jak kość słoniowa morsów.

Wikingowie byli pierwszymi Europejczykami, którzy odkryli i osiedlili się w Ameryce Północnej, ale ich osady nie przetrwały. Niemniej jednak pozostawili trwałe dziedzictwo w kulturze Ameryki Północnej poprzez swoje historie eksploracji i odkryć, które są nadal celebrowane.

Zmiana klimatu i mała epoka lodowcowa

Jednym z możliwych powodów, dla których Wikingowie opuścili Amerykę Północną, są zmiany klimatyczne, szczególnie w okresie znanym jako Mała Epoka Lodowcowa (1400-1800 r. n.e.).

W tym czasie średnie temperatury na Grenlandii i w Europie znacznie spadły, co mogło spowodować spadek zasobów, takich jak ryby i drewno, niezbędnych do przetrwania nordyckich osadników.

Mogło to zmusić ich do porzucenia swoich osad na Grenlandii i L'Anse aux Meadows, pozostawiając jedynie małe osady na Wyspach Baffina [3].

Chociaż ich osady nie przetrwały, otworzyły przed Europejczykami nową granicę i zapoznały ich z zupełnie inną kulturą.

Zakłócenie handlu i zasobów

Innym możliwym powodem, dla którego wikingowie opuścili Amerykę Północną, było zakłócenie handlu i zasobów. Wraz z rozwojem Europy w średniowieczu kupcy wikingów musieli konkurować z większymi europejskimi potęgami o dostęp do zasobów, takich jak ryby, drewno i rudy metali.

Mogło to zmusić ich do ograniczenia działalności w Ameryce Północnej lub całkowitego porzucenia osad z powodu braku opłacalnych szlaków handlowych.

Różnice religijne i kulturowe

Peter Nicolai Arbo, domena publiczna, za pośrednictwem Wikimedia Commons

Nordyccy osadnicy mogli również zostać wyparci przez różnice religijne i kulturowe. Rdzenni Amerykanie, których napotkali, mieli swoje odrębne wierzenia i wartości, które mogły kolidować z ich światopoglądem.

Mogło to doprowadzić do braku zaufania między obiema grupami i ostatecznie do konfliktów.

Czynniki wewnętrzne w nordyckich osadach mogły również przyczynić się do ich upadku. Z powodu braku zasobów i nieprzyjaznego krajobrazu osadnicy mogli nie być w stanie utrzymać się lub zwiększyć swojej populacji.

Inne czynniki

Oprócz zmian klimatycznych, zakłóceń w handlu i różnic kulturowych, mogły istnieć inne czynniki, które doprowadziły do upadku nordyckich osad w Ameryce Północnej. Mogły to być zmiany w globalnej gospodarce lub dynamice władzy politycznej, choroby i głód oraz klęski żywiołowe, takie jak susze lub powodzie.

Wnioski

Chociaż nordyckie osady w Ameryce Północnej były krótkotrwałe, pozostają ważną częścią historii jako okres eksploracji i odkryć, który ukształtował krajobraz kulturowy, jaki znamy dzisiaj.

Dowody archeologiczne sugerują, że mogło to być spowodowane kombinacją czynników, w tym zmianą klimatu, zakłóceniami w handlu i zasobach, wrogimi stosunkami z lokalnymi plemionami rdzennych Amerykanów i nie tylko. Ostatecznie prawdziwy powód ich odejścia prawdopodobnie pozostanie nieznany.

Mimo to ich dziedzictwo i historie pozostają w naszej zbiorowej pamięci i służą jako przypomnienie niesamowitych wyczynów dokonanych przez naszych przodków w ich dążeniu do odkrycia.